by chinwi Sat Dec 06, 2014 6:10 pm
ය-ව-හ-න් දෝශය
මේක නම් සමහර අය අහල නැතුවත් ඇති.
මේකත් දැනගැනීම අත්යවශ්යයි. කවියේ මූලිකව බලන දෝශයක් තමයි 'යවහන්' දෝශය කියන්නේ.
මේක තමයි දැන ගන්න ඕන මූලික කරුණු ලෙස මා මෙහි දක්වන අවසන් කරුණ.
සිවු පද කවියක අන්තිම අකුර එකම වෙන්න අවශ්ය බව 'එලි සමය' ලෙස කලින් දැක්වූවා.
නමුත් එම අවසන් අකුර ය, ව, හ, න් නම් එය සම වූවාට මදි.
අවසන් අකුරට පෙර ඇති අකුරද පද හතරේම සම විය යුතුයි.
වෙන ලෙසකින් කිවහොත් කවියක් ය-ව-හ-න් යන අකුරු එකකින් අවසන් වේ නම් එම අවසන් අකුරට පෙර අකුරද පේලි හතරේම එකක් විය යුතුයි.
මෙය සිංහල කවියේ මම-මි අපි-මු වගේ බල පාන දෙයක් නිසා ඉතා වැදගත්.
මට හිතෙන ලෙස කවියක් ගායනය කිරීමේදී ඇතිවන රිද්මයේ කඩවීම් වලක්වන්න මේ රීතිය පරිනාමය වූවා වෙන්න ඇති.
මේ යවහන් දොස නැති කවියක්
සාගත වසංගත හා එන නියඟ වලින්
සහනය පතා වන දෙවියන් ළඟට කෙළින්
එන මේ පිරිස සැරසීමට නුවණ මලින්
පෙළෙඹෙන අයට අනුකම්පා කරමි මුලින්
(විමලරත්න කුමාරගම)
කවිය අවසන් වන්නේ 'න්' අකුරින් බැවින් එයට කලින් අකුරද 'ලි' ලෙස සමානව පද හතරේම යොදා ඇත.
මෙ ලෙස ය,ව,හ අකුරු වලින් අවසන් වන කවි පද සඳහාද මෙලෙසම විය යුතු.
මේ යවහන් දෝශය සහිත කවියක්
වනෙත් ගිජිඳාය
ලිඳෙත් පණි ඳාය
අතෙකින් දඬු බෑය
මිනිහා පැණි කෑය
ආධුනික කවීන් බොහෝ විට මේ දොස සහිතව ලියනව.
නමුත් නිවැරදි දැනුම ලැබූ විට යවහන් දොස සහිත කවියක් තමන් අතින් ලියවුනත් එය පල කරන්න යන්නෙ නෑ. ඒ මක් නිසාද යත් ඔහු එය නොදන්නා බව හෙලිවන නිසා.
ඊට වඩා මෙම සරල නීතිය විස්තර කිරීම අවශ්ය නොවන නිසා උදාහරණ දක්වමි.
යවහන් දෝශය නොමැතිව කවි ලිවීම වැදගත් කවියකු ගේ නියම ලක්ෂනයක් බව පෙන්වන්නට පහත කවි පන්තියේ කොටසක් දක්වමි.
මෙහි 1වන කවිය 'ය' යන්නෙන් අවසන් වන නිසා එහි ඊට කලින් අකුර සම කල හැටි බලන්න. දෙවන කවිය එසේ අවශ්ය නොවන නිසා අකුරු වෙනස් වී ඇත.
පරිණාමා - සාගර පලන්සූරිය
ඇගෙ නෙත අහිංසක රසයට උල්පත ය
ඇගෙ මොළකැටි ගතිය රැඳුණේ මල් වෙත ය
සඳ හිරු පළමු බැලුවේ ඇගෙ පැල්පත ය
එහි හැම තැනම මිහිරිගෙ සුරතල් වත ය
ඇගෙ නෙත් පහර වැද නාදලු නිලට හැරේ
තොල් පැහැ පෙනේ ගම අහසේ බහින ඉරේ
පවතී මිහිරි බව ඇගෙ පරිසරය කෙරේ
ඇය ඇති තැනදි වැඩි මීමැසි බමර පොරේ
(රත්නපුර කළල්ඇල්ලේ පලන්සූරිය මොහොට්ටාල්ලාගේ ඩිංගිරි මහත්තයා,
කළල්ඇල්ලේ ආනන්ද සාගර හිමි , K.A.S. = 'කේයස් '
සාගර පලන්සූරිය 1908-1961 )
අපේ ජන කවියා මේ නීතිය ඉතාම හොඳින් පිලිපැද්ද. යවහන් දොස ඇති කවි ඉතා අඩුයි.
කතාවක් හෝ සිද්ධියක් විස්තර කිරීම සඳහා මේතරම් පහසුවෙන් මේ වචන යොදා ගන්න ඔවුන්ට තිබුනේ පුදුම හැකියාවක්.
කම්පා නොවී බුදු අප්පොච්චියගෙ සැරෙන්
නෑනන් ඩියේ අපි පැනලා දුවමු හොරෙන්
කණකර ටිකත් පොදි බැඳගෙන පස්ස දොරෙන්
ළිඳ ළඟ තියෙන වට කොස් ගහ ළඟට වරෙන්
මේ තවත් යවහන් දෝශය නැති හිටිවන කියූ කවියක්. කිව්වෙ තොටගමුවේ ශ්රී රාහුල හිමියන්.
විදුලිය කෙටුවා වැනි තද වැස්සෙන්
අඟුලිය දොර ඇරුනා වැනි කොස්සෙන්
පර ලිය ගිණි පිඹිනේ දෙතොලස්සෙන්
මෙම ලිය ගිණි පිඹිනේ පිටි පස්සෙන්
'න්' අකුරට කලින් අකුර 'සෙ' ලෙස පොදු වී ඇත. එක වරම කටට ආ පමණින් කිව්වත් ය ව හ න් දෝශය නැතිව කිමට තරම් දක්ෂ වී ඇත.
රාහුල හිමියන් ගෙයක් අසලින් වඩින විට පිලිකන්නේ බිම දැල්වෙන ලිපකට පහත් වී ගිණි පිඹමින් සිටි ගැහැනියක දෙසින් නිකුත් වූ ශබ්ධයක් ඇසී එ හිමියන් හිටි වනම කියූ කවියකි. හාමුදුරුවන්ටත් කට පියාගෙන වඩින වැඩිල්ලක් වඩින්න බැරි හැටි. ! එ හිමියන් යකුන් බැඳ ගෙන වැඩ ගත් යන්ත්ර මන්ත්ර ගුරුකම් හී අති දක්ෂයකු වූ නිසා මේ ගැහැනියද නො ඇසුනා සේ ඉන්න ඇති.
[ශාන්ත ෆ්රන්සිස් සේවියර් තුමා ගේ නොදිරන දේහය ලෙස ඉන් දියාවේ ගෝවෙ තැන්පත් කර ඇත්තේ සිරි රහල් හිමියන් ගේ ශ්රී දේහය බව සමහරු කියති. රාහුල හිමියන් අපවත් වූ කාලයේම ශාන්ත ෆ්රන්සිස් සේවියර් තුමාද ලංකාවේදී මිය ගිය අතර එම දේහ දෙකම නැව් මගින් ඉන් දියාවට ගෙන යාමට පෘතුගීසීහූ කටයුතු කලහ. විවිධ වූ රහස් මන්ත්ර හා වෙදකම් වල කෙල පැමිණ සිටි රාහුල හිමියන් මිය යාමට පෙර පානය කළ සිද්ධාලෝක රසය නම් දේශීය ඖෂධය නිසා එම දේහය වසර දහස් ගානක් නොදිරා පවතිලු. ශාන්ත සේවියර් තුමාගේ දේහය සති ගානක් නැවේ ගෙනයාමට නොහැකිලෙස දියවී ගිය බැවින් ඒ වෙනුවට රාහුල හිමියන් ගේ දේහය පෘතුගීසීන් විසින් ඉන් දියාවේ ගොඩබා අදාල ස්ථානයට රැගෙන ගොස් සත්යය හෙලි නොකර බාර දී ඇති බව කියවේ. අදත් එම දේහෙයේ නිය වැඩෙන බවත් නොදිරන බවත් විශ්වාසයයි. රාහුල හිමියන් වැඩ සිටි විහාරය අම්බලන්ගොඩ හා හික්කඩුව අතර ගාලු පාරේ තොටගමුවෙ තෙල්වත්ත හන් දියේ අදත් තිබේ. ]
» CCS.N0000 ( Ceylon Cold Stores)
» Sri Lanka plans to allow tourists from August, no mandatory quarantine
» When Will It Be Safe To Invest In The Stock Market Again?
» Dividend Announcements
» MAINTENANCE NOTICE / නඩත්තු දැනුම්දීම
» ඩොලර් මිලියනයක මුදල් සම්මානයක් සහ “ෆීල්ඩ්ස් පදක්කම” පිළිගැනීම ප්රතික්ෂේප කළ ගණිතඥයා
» SEYB.N0000 (Seylan Bank PLC)
» Here's what blind prophet Baba Vanga predicted for 2016 and beyond: It's not good
» The Korean Way !
» In the Meantime Within Our Shores!
» What is Known as Dementia?
» SRI LANKA TELECOM PLC (SLTL.N0000)
» THE LANKA HOSPITALS CORPORATION PLC (LHCL.N0000)
» Equinox ( වසන්ත විෂුවය ) !
» COMB.N0000 (Commercial Bank of Ceylon PLC)
» REXP.N0000 (Richard Pieris Exports PLC)
» RICH.N0000 (Richard Pieris and Company PLC)
» Do You Have Computer Vision Syndrome?
» LAXAPANA BATTERIES PLC (LITE.N0000)
» What a Bank Run ?
» 104 Technical trading experiments by HUNTER
» GLAS.N0000 (Piramal Glass Ceylon PLC)
» Cboe Volatility Index
» AHPL.N0000
» TJL.N0000 (Tee Jey Lanka PLC.)
» CTBL.N0000 ( CEYLON TEA BROKERS PLC)
» COMMERCIAL DEVELOPMENT COMPANY PLC (COMD. N.0000))
» Bitcoin and Cryptocurrency
» CSD.N0000 (Seylan Developments PLC)
» PLC.N0000 (People's Leasing and Finance PLC)
» Bakery Products ?
» NTB.N0000 (Nations Trust Bank PLC)
» Going South
» When Seagulls Follow the Trawler
» Re-activating
» අපි තමයි හොඳටම කරේ !
» මේ අර් බුධය කිසිසේත්ම මා විසින් නිර්මාණය කල එකක් නොවේ
» SAMP.N0000 (Sampath Bank PLC)
» APLA.N0000 (ACL Plastics PLC)
» AVOID FALLING INTO ALLURING WEEKEND FAMILY PACKAGES.
» Banks, Finance & Insurance Sector Chart
» VPEL.N0000 (Vallibel Power Erathna PLC)
» DEADLY COCKTAIL OF ISLAND MENTALITY AND PARANOID PERSONALITY DISORDER MIX.
» WATA - Watawala
» KFP.N0000(Keels Food Products PLC)
» Capital Trust Broker in difficulty?
» IS PIRATING INTELLECTUAL PROPERTY A BOON OR BANE?
» What Industry Would You Choose to Focus?
» Should I Stick Around, or Should I Follow Others' Lead?